Αναζητούν μεροκάματο στα σκουπίδια

Εγιναν ρακοσυλλέκτες για να επιβιώσουν από την οικονομική κρίση

TΗΣ ΓΙΩΤΑΣ ΚΗΠΟΥΡΟΥ

Για πολλούς ανθρώπους το Σάββατο αποτελεί μέρα ξεκούρασης και διασκέδασης, όχι όμως και για τον  πενηντάχρονο Τάσο Αυγερινό, πρώην δημόσιο υπάλληλο σε έναν από τους μεγαλύτερους δήμους της Αττικής, που εδώ και τρία χρόνια κερδίζει τον επιούσιο μαζεύοντας «θησαυρούς» από τους κάδους των βορείων προαστίων. Πρόκειται για έναν από τους δεκάδες Έλληνες που αναγκάστηκαν, λόγω της οικονομικής δυσπραγίας, να γίνουν ρακοσυλλέκτες, κινούμενοι από την ανάγκη της αυτοσυντήρησης και της επιβίωσης. Κάθε που βραδιάζει άνθρωποι κάθε ηλικίας ξεχύνονται στους δρόμους με τα τρίκυκλά τους αναζητώντας στα σκουπίδια παλιά έπιπλα, σιδερικά, βιβλία, ρούχα και ό, τι άλλο μπορεί να χωρέσει ένας...κάδος απορριμμάτων. Ελεύθεροι επαγγελματίες που χτυπήθηκαν από την κρίση, πρώην δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι, νοικοκυραίοι στην πλειοψηφία τους, ψαχουλεύουν ανάμεσα στα σκουπίδια, άλλοτε με σκυμμένα τα κεφάλια από ντροπή και άλλοτε αδιαφορώντας για τους περαστικούς που τους κοιτούν με οίκτο. 

Για τον κ. Αυγερινό και την εγκυμονούσα σύζυγό του Γιώτα ο γολγοθάς ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2010, όταν και απολύθηκαν από τον Δήμο όπου εργαζόταν για πέντε συναπτά έτη. Η παρατεταμένη ανεργία τους ανάγκασε να γίνουν ρακοσυλλέκτες για να μπορέσουν να συντηρηθούν και να καλύψουν τα έξοδά τους που συνεχώς αυξάνονταν. «Με τη γυναίκα μου γνωριστήκαμε στο Δήμο που εργαζόμασταν. Στον πέμπτο χρόνο δεν μας ανανέωσαν τις συμβάσεις και βρεθήκαμε σε αδιέξοδο. Νοικιάζαμε ένα πολύ όμορφο σπίτι στα βόρεια προάστια και γενικώς είχαμε μια καλή ζωή. Όταν απολυθήκαμε και οι δύο έπρεπε να βρω μια λύση. Έτσι και έγινα ρακοσυλλέκτης. Δεν ντρέπομαι για αυτό που κάνω γιατί καμία δουλειά δεν είναι ντροπή αρκεί να βγάζεις τα λεφτά σου με τίμιο τρόπο», λέει στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΚΑ ο κ. Αυγερινός.



Στη Ελλάδα της οικονομικής κρίση και της ανέχειας η δουλειά του ρακοσυλλέκτη δεν είναι μόνο δύσκολη και ανθυγιεινή. Είναι μια δουλειά άκρως ανταγωνιστική καθώς δίπλα στους επαγγελματίες ρακοσυλλέκτες έχουν προστεθεί δεκάδες ερασιτέχνες του είδους, όπως άνεργοι, άστεγοι και μετανάστες. «Βγαίνεις έξω και μπορεί να μη βρεις τίποτα στον κάδο. Σε κάθε στενό υπάρχει και ένας ρακοσυλλέκτης. Πρόσφατα συνάντησα ένα νέο ζευγάρι, που ήταν και οι δυο καλοντυμένοι να ψάχνουν στα σκουπίδια. Είναι τύχη να προλάβεις να βρεις κάτι που να μπορεί να το μεταπωλήσεις καθώς από κάθε κάδο περνάνε κατά μέσο όρο δέκα ρακοσυλλέκτες», εξηγεί ο κ. Αυγερινός.
Η σύζυγός του Γιώτα είναι 28 ετών και διανύει τον πέμπτο μήνα της εγκυμοσύνης της. Έχει σπουδάσει πληροφορική, αγγλικά και πιάνο και κάθε Κυριακή βοηθάει τον άντρα της στο παζάρι της Ιεράς Οδού που διοργανώνει το Σωματείο Ρακοσυλλεκτών «ο Ερμής». «Ό,τι μαζεύει ο άντρας μου όλη την βδομάδα πάμε και τα πουλάμε στο παζάρι. Δεν είναι εύκολη δουλειά και για μένα προσωπικά στην αρχή ήταν πολύ δύσκολα. Όταν έχεις τελειώσει Πανεπιστήμιο δεν μπορείς να το δεχτείς. Μείναμε όμως άνεργοι και έπρεπε με κάποιον τρόπο να βγάλουμε χρήματα για να καλύψουμε τις ανάγκες μας. Δεν νιώθουμε όμως μειονεκτικά γιατί έχουμε πολλά έξοδα και γιατί στον Ερμή γνωρίσαμε καταπληκτικούς ανθρώπους που μας αγκάλιασαν και μας στάθηκαν σαν αδέλφια από την πρώτη στιγμή», λέει η 28χρονη Γιώτα.



Το Σωματείο Ρακοσυλλεκτών «Ο Ερμής» ιδρύθηκε το 1992 από μια ομάδα ανθρώπων που βιοπορίζονταν από τα εύρετρά τους και που αποφάσισαν να οργανωθούν και να διεκδικήσουν ένα σταθερό χώρο παζαριού. Σήμερα το Σωματείο αριθμεί 1158 εγγεγραμμένα μέλη, εκ των οποίων τα 200 είναι πρώην ιδιωτικοί και δημόσιοι υπάλληλοι καθώς και ελεύθεροι επαγγελματίες που αναγκάστηκαν να βάλουν λουκέτο στις επιχειρήσεις τους. «Παλιά στο παζάρι μας ήταν όλοι γνωστοί. Πλέον είναι τόσοι πολλοί οι ρακοσυλλέκτες που σταματήσαμε προσωρινά να κάνουμε εγγραφές. Οι περισσότεροι ρακοσυλλέκτες είναι νέοι άνθρωποι που κάποτε ήταν σε καλή οικονομική κατάσταση και είχαν και καλές δουλειές. Πρόκειται για νοικοκυραίους και οικογενειάρχες που χτυπήθηκαν από την κρίση και ήρθαν σε εμάς αναζητώντας ένα μεροκάματο», εξηγεί ο κ. Μεμίς Φεριδούν, γενικός γραμματέας του Σωματείου.



Υπόδειγμα μητέρας ήταν και παραμένει, παρά τις πρακτικές δυσκολίες του επαγγέλματος και η κυρία Λαμπρινή Κωνσταντίνου. Πρώην σύζυγος αστυνομικού και μητέρα τριών παιδιών εξομολογείται στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΚΑ τις δυσκολίες που πέρασε προκειμένου να μεγαλώσει και να σπουδάσει τα παιδιά της από τα ...σκουπίδια όπως αναφέρει χαρακτηριστικά. «Όταν αποφάσισα να χωρίσω, τα παιδιά μου ήταν και τα τρία ανήλικα. Γύρισα στο πατρικό μου αλλά τρία χρόνια μετά ο πατέρας μου πέθανε και δεν είχα καμιά βοήθεια. Έτσι μπήκα στον κάδο. Ένας γείτονας μου έδωσε ένα μηχανάκι για να κινούμαι εύκολα. Στην αρχή ντρεπόμουν γιατί είχα υπάρξει γυναίκα αστυνομικού και έβγαινα νύχτα και έψαχνα στα σκουπίδια.  Έχω τραβήξει πάρα πολλά στη ζωή μου. Ο ρακοσυλλέκτης δεν έχει ωράριο ούτε και ζωή» αναφέρει η κ. Κωνσταντίνου.



Με πολύ δουλειά και ελάχιστο ύπνο κατάφερε να σπουδάσει τα παιδιά της που στην αρχή ντρεπόντουσαν για το επάγγελμα της μητέρας τους. «Και τα τρία παιδιά μου τα σπούδασα από τα σκουπίδια. Ο γιος μου είναι θερμο-υδραυλικός, η μεγάλη μου κόρη σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων και η μικρή μου κομμωτική.  Όταν ξεκίνησα να μαζεύω αντικείμενα από τα σκουπίδια ένιωθαν κομπλεξικά. Σήμερα είναι τιμή τους και καμάρι τους που η μάνα τους είναι ρακοσυλλέκτρια. Το ίδιο αισθάνομαι και εγώ, για εμένα το σκουπίδι είναι θησαυρός» τονίζει η 49χρονη Λαμπρινή.



Αυτή είναι η σκληρή καθημερινότητα και η ζωή των ρακοσυλλεκτών. Άνθρωποι περιθωριοποιημένοι από πολλές κοινωνικές ομάδες που κερδίζουν με κόπο και ιδρώτα τα προς το ζην και που συμβάλλουν, ως αφανείς ήρωες, στην ανακύκλωση των σκουπιδιών αξιοποιώντας δεκάδες τόνους απορριμμάτων. Άνθρωποι υπερήφανοι και δουλευταράδες που μετατρέπουν σε «χρυσό» ό, τι πιάνουν στα χέρια τους προκειμένου να το μεταπωλήσουν για λίγα ευρώ και να ζήσουν αξιοπρεπώς. Μια βόλτα στο παζάρι της Ιεράς Οδού την Κυριακή θα σας πείσει...